Przysięga małżeńska stanowi kluczowy punkt każdej ceremonii ślubnej, a w Polsce zgodnie z przyjętą tradycją jako pierwszy przysięgę wypowiada pan młody. Porządek ten obowiązuje zarówno podczas ślubów kościelnych, jak i cywilnych, pozostając jednym z najbardziej rozpoznawalnych elementów całej uroczystości [2][3][7].
Kolejność składania przysięgi małżeńskiej: kto mówi pierwszy?
W trakcie ceremonii weselnej pierwszeństwo w składaniu przysięgi małżeńskiej zwykle przysługuje panu młodemu. Tradycja ta utrwaliła się zarówno w ślubach kościelnych, jak i cywilnych i niemal zawsze jest respektowana podczas oficjalnych ceremonii zawarcia małżeństwa w Polsce [2][3][7][9]. Panna młoda powtarza tę samą formułę zaraz po swoim przyszłym mężu, tworząc akt wzajemnego zobowiązania w obecności duchownego lub urzędnika oraz świadków [2][3][7].
Kolejność ta nie podlega przypadkowi — wyznaczają ją szczegółowe przepisy liturgiczne i zwyczaje prawa rodzinnego. Przysięgę wypowiadają narzeczeni zwracając się twarzą do siebie, trzymając się za prawe dłonie, które podczas ślubu kościelnego zostają przewiązane stułą przez celebranta [1][5]. Element ten nie tylko podkreśla wagę chwili, ale także symbolizuje zjednoczenie nowożeńców.
Znaczenie przysięgi małżeńskiej w ceremonii ślubnej
Przysięga małżeńska jest najważniejszym i najbardziej uroczystym momentem każdej uroczystości ślubnej. Stanowi oficjalne oświadczenie przyszłych małżonków o ich zgodzie na wspólne życie, a także o zobowiązaniach, jakie przyjmują wobec siebie oraz społeczności [4][15].
Treść przysięgi małżeńskiej odwołuje się do trzech nadrzędnych wartości: miłości, wierności i uczciwości małżeńskiej. W przypadku ślubu kościelnego dołącza się także prośba o Bożą opiekę i wsparcie realizowanej relacji. Przysięga ta posiada moc prawną i sakramentalną, a rola zarówno kapłana, jak i urzędnika stanu cywilnego sprowadza się do roli świadka, potwierdzającego ważność aktu i zgodność z wymogami prawa [3][4][6][11][15].
Szczegółowy przebieg ceremonii ślubnej a składanie przysięgi
W ślubie kościelnym akt złożenia przysięgi jest poprzedzony liturgią słowa oraz modlitwami. W kulminacyjnym momencie nowożeńcy stają twarzą do siebie, podają sobie prawe ręce, a kapłan przewiązuje je stułą — ten gest podkreśla ich połączenie i jedność na resztę życia [1][5].
Przy wypowiadaniu przysięgi obydwoje narzeczeni powtarzają jej formułę za celebransem (kapłanem lub urzędnikiem), przy czym jako pierwszy zawsze przemawia pan młody [3][7]. Po przysiędze następuje nałożenie obrączek, błogosławieństwo oraz ogłoszenie zawarcia małżeństwa. Podobne zasady obowiązują podczas ślubów cywilnych, chociaż obrządek jest uproszczony i nie występują w nim elementy liturgiczne [5][6].
Uniwersalność i formalność przysięgi małżeńskiej
Przysięga małżeńska jest nieodzownym elementem wszystkich ceremonii zaślubin w Polsce. Bez jej wypowiedzenia nie można uznać związku za prawnie ani sakramentalnie wiążący [4][6]. Jej obecność jest konieczna podczas wszystkich rodzajów ślubów — zarówno tych kościelnych jak i cywilnych.
W ślubach kościelnych tekst przysięgi jest ustalony i nie podlega zmianie. Personalizowana treść może pojawić się wyłącznie w ślubach cywilnych lub humanistycznych, natomiast każda modyfikacja musi być zgodna z wymogami prawnymi oraz zaakceptowana przez odpowiedniego urzędnika [2][4][16].
Zgodnie z panującymi zasadami, niezależnie od typu ceremonii, najpierw przysięgę składa pan młody, a potem panna młoda, co pozostaje niezmiennym elementem większości polskich ślubów [2][3][7].
Podsumowanie: kto pierwszy wypowiada przysięgę małżeńską?
Analizując dostępne regulacje oraz tradycje, pan młody zawsze wypowiada przysięgę małżeńską jako pierwszy podczas ceremonii ślubnej, zarówno w kościele, jak i podczas ślubu cywilnego [2][3][7]. Ten ustalony porządek jest respektowany we wszystkich oficjalnych ceremoniach w Polsce, a przysięga stanowi centralny punkt aktu zawarcia małżeństwa [1][2][3][4].
Źródła:
- https://www.targislubne.pl/sn/slub-co-po-kolei-w-kosciele
- https://royaldekor.pl/blog-slubny/porady/wlasna-przysiega-malzenska-czy-i-kiedy-mozna-ja-wybrac
- https://www.cardano.pl/Przebieg-slubu-koscielnego-Omowienie-krok-po-kroku
- https://portal.janachowska.pl/przysiega-malzenska/
- https://www.planujemywesele.pl/poradnik/przebieg-ceremonii-slubu
- https://www.infor.pl/prawo/malzenstwo/zawarcie-malzenstwa/5462268,Slub-cywilny-przysiega.html
- https://slubipapier.pl/przysiega-malzenska-slowa-przysiegi-na-slubie-cywilnym-koscielnym-jednostronnym-i-humanistycznym/
- https://www.saleweselne.com/blog/i-slubuje-ci-milosc-wiernosc-i-uczciwosc-malzenska-znaczenie-przysiegi-malzenskiej/
PowiemyTak.pl to polski portal dla par planujących ślub, który łączy praktyczne porady z autentycznym wsparciem. Oferujemy szczere treści o organizacji wesela – bez idealizowania, ale z pełnym zrozumieniem dla wyzwań, jakie niesie ten wyjątkowy czas.